Regionale EnergieStrategie (RES): veel industrie en geen energie!
Woensdag 2 juni 2021 vergadert de raad over het vaststellen van de Regionale Energie Strategie (RES) voor de provincie Groningen en de start van een procedure voor de aanleg van weer een nieuw industrieterrein met zonnepanelen in Westerwolde.
Hoe het zou moeten: Energiecoöperatie Oudeschans
De kern van de in het verleden door de gemeenteraad van Westerwolde genomen besluiten over de verduurzaming van Westerwolde is om initiatieven van, door en voor burgers te ondersteunen. De Energiecoöperatie Oudeschans is daar een goed voorbeeld van. Het betreft een initiatief van onderop, is kleinschalig en er wordt met zonnepanelen op een bestaand dak net buiten het dorp elektriciteit opgewekt voor omwonenden. De inwoners zijn 100% eigenaar van de zonnepanelen. Een schoolvoorbeeld voor de rest van de gemeente om energieneutraal te worden en waarmee een bijdrage geleverd wordt aan de energietransitie. De opbrengst van deze wijze van energieopwekking komt ten goede aan de inwoners.
Overheid blijft in gebreke
Elektriciteit is een nutsvoorziening. Tot 1 juli 2004 heeft de overheid voor de elektriciteitsopwekking gezorgd. Toen begon de privatisering en werd elektriciteit door “de markt” opgewekt. Sinds enkele jaren is deze marktwerking doorgeslagen in het opwekken van energie door eigenaren van grond en grote projectontwikkelaars. De locaties (voor windmolen- en zonnepanelenparken) zijn niet door de overheid vastgesteld. De overheid coördineert niet en voert geen regie. Het zijn de eigenaren van deze gronden die bepaalden en bepalen waar deze energie-industrie wordt gerealiseerd. Waarna de overheid volgzaam de bestemmingsplannen aan de wensen van de eigenaren vaststelt. Met door de inwoners betaalde opslagen op de gasrekening worden de eigenaren en projectontwikkelaars gesubsidieerd met het op hun land realiseren van industrieterreinen met windmolens- en zonnepanelen. Dit is wat de RES betekent.
Regionale EnergieStrategie (RES) niet democratisch
De RES is een optelsom van alle plannen van particuliere eigenaren voor het aanleggen van industrieterreinen met zonnepanelen en windmolens. De inwoners wordt de indruk gegeven dat door gemeenteraden te vragen in te stemmen met een energie-opgave voor de provincie Groningen, de RES democratisch tot stand zou zijn gekomen. Niets is minder waar. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van november 2017 was het klimaatbeleid zoals verwoord in de RES geen issue. De politieke partijen hebben daar geen standpunt over kunnen innemen; inwoners hebben dus ook niet met het uitbrengen van hun stem kunnen aangeven vóór of tegen het klimaatbeleid te zijn. In het vast te stellen RES-document wordt gesproken over de “stakeholders” (belanghebbenden) die betrokken zijn geweest bij de totstandkoming van het document. Te weten: Enexis, GasTerra, Gasunie, Groninger Energiekoepel, Jong RES, LTO Noord, Nationaal Programma Groningen, New Energy Coalition, Natuur en Milieufederatie, TenneT, VNO-NCW en Waterbedrijf Groningen. En de inwoners? Zegge en schrijven wordt er één zinnetje aan gewijd: “Het betrekken van de bewoners en ondernemers bij het RES proces heeft zich tot nu toe beperkt tot het verstrekken van informatie.”
Energieneutraal?
In de raadscommissievergadering van 12 mei 2021 werd opgemerkt dat Westerwolde goed op weg is om energieneutraal te worden. Maar waar is deze uitspraak op gebaseerd? Op de voorheen prachtige Zuidplas in Sellingerbeetse wordt het grootste drijvende zonnepark van Nederland gebouwd. Trots wordt gemeld dat er voor 13.000 huishoudens aan elektriciteit wordt opgewekt. Westerwolde telt iets minder dan 12.000 huishoudens. Westerwolde zou daarmee wat betreft elektriciteit energieneutraal moeten zijn. Alleen…. alle opgewekte elektriciteit gaat naar de eigenaar van de Zuidplas om zand te drogen. Net als de 93 windmolens in de Wieringermeer: genoeg groene stroom voor 370.000 huishoudens, er is echter geen huishouden dat daarvan profiteert: alle opgewekte elektriciteit gaat naar een datacenter.
Zonnepark Blijham
Als onderdeel van de RES wordt op 2 juni 2021 door het college van burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad (wederom) gevraagd in te stemmen met de aanleg van een megalomaan zonnepark. Mocht de gemeenteraad instemmen met dit zonnepark in Blijham, dan strijken de landeigenaar en de zonnepanelenbouwer de miljoenenopbrengsten op (voor een groot deel gefinancierd met belastinggeld) en de inwoners blijven met lege handen achter terwijl hun leefomgeving in rap tempo vernield wordt. Met het voortzetten van dit beleid worden landeigenaren de nieuwe miljonairs van Westerwolde. Nog steeds worden door het college met de eigenaren van de zonneparken overeenkomsten gesloten waarin een inspanningsverplichting (en geen resultaatsverplichting) wordt opgenomen dat 50% van het zonnepanelenpark lokaal eigendom zou moeten worden. In het RES-document wordt vastgesteld dat dit niet haalbaar is, zolang landelijke wetgeving gemeenten daarin niet ondersteunt. En toch gaat het college van burgemeester en wethouders van Westerwolde door met dit beleid dat gunstig is voor de bedrijven en onze inwoners buitenspel zet.
Standpunten Ecologisch Alternatief 2 juni 2021
De RES kan niet rekenen op steun van Ecologisch Alternatief. Het is niet aan de burger uit te leggen dat hij zonder inspraak van bovenaf opgelegd krijgt dat er verstrekkende ingrepen in zijn woonomgeving plaatsvinden. En in het verlengde daarvan is Ecologisch Alternatief ook genoodzaakt tegen de aanleg van het zonnepark in Blijham te stemmen. Zolang in de contracten met de realisatoren van de zonneparken geen resultaat- maar inspanningsverplichtingen worden overeengekomen, komt er van de voorgenomen energietransitie waarbij de inwoners de hoofdrol vervullen niets terecht. Instemmen met het zonnepark in Blijham betekent instemmen met de voortzetting van slecht beleid, dat hoognodig geëvalueerd dient te worden. Deze evaluatie staat pas op de agenda nadat eerst de aanleg van tien zonneparken door de gemeenteraad gejaagd zijn. De Cittaslow-gemeente Westerwolde wordt een industriegemeente waar veel energie wordt opgewekt maar niet in het voordeel van de eigen inwoners.
Fractie Ecologisch Alternatief.